حتي فكر هك هم نكنيد، امتحان كه هرگز
چند سوال و چند جواب:
1- اگر شخصي كليد منزل مرا از
روي زمين پيدا كند؛ آيا حق دارد كه وارد منزل من شود و هر چه ميخواهد
ببرد؟ جواب خير است و او در صورت اقدام، سارق.
2- اگر كليد منزل خود را براي نگهداري و امانت به كسي سپردم؛ آيا حق دارد
كه وارد منزل من شود و هر چه ميخواهد ببرد؟ جواب خير است و او در صورت
اقدام، سارق.
3- اگر درب منزل من باز باشد و كسي هم در آن نباشد، آيا كسي حق دارد كه
وارد منزل من شود و هر چه ميخواهد ببرد؟ جواب خير است و او در صورت اقدام،
سارق.
قضاوت درباره حالت هاي فوق كاملا بديهي است.
اكنون به حالت زير توجه كنيد:
فرض
كنيم كه شما در آپارتماني زندگي ميكنيد و يك بار كه به درب آپارتمان
رسيديد، شخصي غريبه را ملاحظه كنيد كه در حال امتحان كردن كليدهاي مختلف بر
روي قفل درب منزل شما است. عقل سليم ميگويد كه او سارق است و اقدام بعدي
شما، معرفي او به پليس 110 ميباشد. نام عمل مجرمانه او نيز "اقدام به
سرقت" است حتي اگر سرقتي صورت نگرفته باشد.
عمل كلاهبرداري يا جعل رايانهاي و اقدام به آن نيز مانند
سرقت عادي از منزل شخصي يك شهروند است و تبعاتي مانند آن دارد. متاسفانه
عواقب و جرايم اقدام به كلاهبرداري و جعل رايانهاي را بعضي از دانشجويان و
افراد كنجكاو در نظر نگرفته و گاهي به آزمايشهايي دست ميزنند كه بسيار
كار خطرناك و مسوليت آوري است. نظر قانون تجارت الكترونيك در اين باره صريح
بوده، حتي اقدام و آزمايشهاي تفريحي در باره هك را قابل تعقيب كيفري
دانسته و حداقل مجازات ذكر شده در قانون را براي آن در نظر گرفته است.
به كليه افراد و دانشجويان كنجكاو توصيه ميشود كه هيچ
نوع آزمون و كار آزمايشي بر روي كاربران بانكي و غيره در ايران حتي براي يك
بار انجام ندهند. محيط اينترنت يك جولانگاه آزاد نيست و قوانين حمايتي خود
را مانند يك منزل شخصي دارا است حتي اگر كاملا بيدفاع باشد.
اگر حتي هيچ نوع مورد حفاظتي و مانند آن نيز درباره سايتي
و حسابي برقرار نشده باشد و حسابي كه متعلق به شخص ديگري است بطور آزاد رها
شده باشد، كسي حق ندارد كه آنرا مورد دستبرد قرار دهد. با خاطي مطابق قانون
تجارت برخورد ميشود.
دو ماده در قانون تجارت وجود دارد كه اين مطلب را صريح
بيان ميكند:
باب
چهارم- جرايم و مجازاتها.
مبحث اول-كلاهبرداري كامپيوتري
ماده 67- هر كس در بستر مبادلات الكترونيكي، با سوء
استفاده و يا استفاده غير مجاز از «دادهپيام» برنامهها و سيستمهای
رايانهای و وسايل ارتباط از راه دور و ارتكاب افعالي نظير ورود، محو، توقف
«دادهپيام» مداخله در عملكرد برنامه يا سيستم رايانهای و غيره ديگران را
بفريبد و يا سبب گمراهي سيستمهای پردازش خودكار و نظاير آن شود و از اين
طريق برای خود يا ديگري وجوه، اموال يا امتيازات مالي تحصيل كند و اموال
ديگران را ببرد مجرم محسوب و علاوه بر رد مال به صاحبان اموال به حبس از يك
تا سه سال و پرداخت جزاي نقدي معادل مال مأخوذه محكوم میشود.
تبصره- شروع به اين جرم نيز جرم محسوب و مجازات
آن حداقل مجازات مقرر در اين ماده ميباشد.
مبحث دوم- جعل كامپيوتري
ماده 68- هر كس در بستر مبادلات الكترونيكي، از طريق ورود، تغيير، محو و
توقف «دادهپيام» و مداخله در پردازش «دادهپيام» و مداخله در پردازش
«دادهپيام» و سيستمهای رايانهای، و يا استفاده از وسايل كاربردي
سيستمهاي رمزنگاري توليد امضا- مثل كليد اختصاصي- بدون مجوز امضا كننده و
يا توليد امضاي فاقد سابقه ثبت در فهرست دفاتر اسناد الكترونيكي ويا عدم
انطباق آن وسايل با نام دارنده در فهرست مزبور و اخذ گواهي مجعول و نظاير
آن اقدام به جعل «دادهپيام» داراي ارزش مالي و اثباتي نمايد تا با ارائه
آن به مراجع اداری، قضايي، مالي و غيره به عنوان «دادهپيام»های معتبر
استفاده نمايد جاعل محسوب و به مجازات حبس از يك تا سه سال و پرداخت جزای
نقدي به ميزان پنجاه ميليون (50000000) ريال محكوم ميشود.
تبصره- مجازات شروع به اين جرم، حداقل مجازات در
اين ماده میباشد.
در حال حاضر راههاي
زيادي براي كسب اطلاعات درباره مصرف كننده ايراني وجود دارد. تلفن شخص وارد شده به اينترنت
يا موسسه ثبت شده و آي.اس.پي مربوطه و مانند آن قابل شناسايي بوده و ثبت
ميگردند. نكته ديگر، ايجاد تله براي شكار بعضي از عناصر كنجكاو توسط بعضي
از موسسات است. آنها ممكن است كه بطور عمدي مواردي را باز گذاشته، مراجعه و
استفاده از آنرا تا حصول نتيجه مطلوب خود، رهگيري نمايند.
حمايت قانون باعث سهل انگاري سازمانها نشود. مثالي است
معروف كه: "مالت را سفت نگه دار، همسايهات را دزد نكن"